Osoba, która nigdy wcześniej nie miała do czynienia z kupnem psa rasowego, może być przytłoczona liczbą różnego rodzaju stowarzyszeń, które zajmują się sprzedażą psów w Polsce (a właściwie nadzorowaniem sprzedaży). Stowarzyszeniem, które cieszy się największym zaufaniem wśród hodowców jest ZKwP - powstało ono w 1938, będąc tym samym najstarszą działającą organizacją zrzeszającą hodowców w Polsce. ZKwP należy do FCI (data założenia: 1911) - organizacji zrzeszającej główne jednostki kynologiczne w Europie.
Nie od dziś znany jest nam konflikt między ZkwP a innymi organizacjami. Na wielu forach i grupach społecznościowych wszystko co nie jest ZKwP kojarzy się zwykle z pseudohodowcami. Krytyka ze strony ZkwP kończyła się wielokrotnie groźbą pozwu sądowego. Ja również uważam ZKwP za najbardziej rzetelną organizację kynologiczną w Polsce. Warto jednak wiedzieć , jak dokładnie działa sprzedaż psów w Polsce.
SWKiPR i ZHPR - co to za organizacje?
Jeśli szukasz informacji na temat dwóch poniższych stowarzyszeń, poniżej zamieszczam krótkie objaśnienie:
SWKiPR (Stowarzyszenie Właścicieli Kotów i Psów Rasowych).
- Data powstania: 2012
- Forma prawna: stowarzyszenie
- Organizacja nadrzędna: WKU (World Kennel Union) - data założenia (?)
ZHPR - Związek Hodowców Psów Rasowych
- Data powstania: 2000
- Forma prawna: stowarzyszenie
- Organizacja nadrzędna: United Kennel Clubs International - data założenia 1976
Jak to jest z tymi stowarzyszeniami?
Zanim pójdziemy dalej cofnijmy się do roku 2012, gdy weszła w życie nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt w Polsce. Była ona przełomowa, ponieważ od tego czasu sprzedażą psów mogę zajmować się wyłącznie organizacje zrzeszające hodowców, a psy muszą być rasowe (nie można sprzedawać psów bez tzw. rodowodu). Od 2012 roku powstało więc w Polsce sporo nowych mniej lub bardziej rzetelnych stowarzyszeń i zrobiło się małe zamieszanie.
Zgodnie z ustawą z 1989 roku obywatelom daje się prawo do “równego traktowania, bez względu na przekonania, (...) czynnego uczestniczenia w życiu publicznym i wyrażania zróżnicowanych poglądów oraz realizacji indywidualnych zainteresowań”. W świetle prawa SWKiPR i ZHPR to legalnie działające organizacje na terenie Polski.
W czym problem?
Jako że sprzedaż psów w Polsce nie jest prowadzona przez żadne organy Państwowe, w praktyce każdy z nas ma prawo do założenia własnego stowarzyszenia - oczywiście o ile nie będzie ono łamać prawa. Stowarzyszenie może posiadać własne wzorce rasy - dlatego pies tej samej rasy może wyglądać inaczej w przypadku różnych stowarzyszeń. To samo dotyczy rodowodu, czyli dokumentu potwierdzającego rasowość psa kilka pokoleń wstecz. Każde ze stowarzyszeń ma prawo do wyrabiania rodowodu zgodnie ze swoimi wzorcami.
I właśnie tutaj tkwi cały haczyk - ponieważ każde ze stowarzyszeń inaczej podchodzi do kwestii rasowości, może się okazać, że zakupiony przez nas pies będzie odbiegać wyglądem od naszych wyobrażeń. To samo dotyczy również pracy stowarzyszenia - podejścia do zdrowia, wiedzy na temat psów itd. - każda z nich będzie się różnić w zależności od doświadczenia, wiedzy i zaangażowania członków.
Znalazłem ogłoszenie na OLX
Zróbmy mały test: załóżmy, że interesuje mnie zakup psa rasy Cavalier. Wchodzę na OLX i natrafiam na poniższe ogłoszenie.
Wszystko fajnie, ponieważ pies wydawany jest z rodowodem. Chciałbym tylko sprawdzić wzorzec rasy, w tym celu wchodzę na stronę stowarzyszenia. Ku mojemu zdziwieniu nie mogę jednak znaleźć żadnego wzorca. Znajduję jedynie encyklopedię ras, ale brakuje tam informacji o Cavalier King Charles Spaniel. Ale nie poddaję się i szukam dalej, okazuje się że SWKiPR należy do WKU (World Kennel Union), która jest czymś w rodzaju nadrzędnej organizacji zrzeszającej partnerów z różnych Państw. Wchodzę na ich stronę w nadziei, że znajdę jakieś informację o rasie. Ostatecznie udaje mi się znaleźć wzmiankę o rasie, jednak bez żadnego opisu:
Wchodzę również na stronę PPK (Polskie Porozumienie Kynologiczne), którego SWKiPR jest członkiem. Znajduję tam tylko podstronę związaną z podziałem psów rasowych na 5 grup według wytycznych z WKU. Okazuje się, że Cavalier nie został tam nawet wylistowany (błąd?).
(Znajduje się jedynie wzmianka o King Charles Spaniel, ale jest to zupełnie inna rasa.)
Moim zdaniem wygląda to co najmniej nierzetelnie - tak jakby nikt tego dobrze nie nadzorował. Nie mogę również znaleźć informacji o dacie powstania nadrzędnej organizacji WKU… Chaos.
W przypadku ZHPR sprawa wygląda lepiej. Zarówno samo stowarzyszenie jak i organizacja nadrzędna mają swój osobny wpis na Wikipedii, informacje są łatwiej dostępne, no i co ważne ZHPR powstała na 12 lat przed nowelizacją ustawy o ochronie zwierząt.
Osoby, które chcą dowiedzieć się czegoś więcej o stowarzyszeniach zachęcam do samodzielnego szukania opinii w Google od osób które kupowały tam psa. Poczytajcie i oceńcie sami 🙂
Na koniec
Oczywiście żadna z organizacji nie ma monopolu na sprzedaż psów. Wpis ma zachęcić przyszłych właścicieli do podjęcia wysiłku i samodzielnego znalezienia informacji o stowarzyszeniu, z którego będzie pochodził pies.
